تفاوت «أعطی» و «آتی» در چیست؟

پاسخ اجمالی

۱ – «أعطی» و «إعطاء» از ریشۀ «عَطو»، به معنای دادن چیزی به دیگری،[۱]گرفتن و به یکدیگر بخشیدن،[۲]است. عطاء هر چند مخصوص به بذل و احسان است، ولى در قرآن هم در بذل و هم در مطلق دادن چیزى به کار رفته است.[۳] مانند: «حَتَّى یُعْطُوا الْجِزْیَهَ عَنْ یَدٍ وَ هُمْ صاغِرُونَ»[۴] که در مطلق دادن و گرفتن چیزی است و معنا و مفهومِ بذل و بخشش در آن لحاظ نشده است؛[۵] امّا در آیاتی مثل: «هذا عَطاؤُنا فَامْنُنْ أَوْ أَمْسِکْ بِغَیْرِ حِسابٍ»[۶] و «إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ»[۷] به معنای بذل و بخشش از سوی خداوند است.

۲ – «أتی» و «إتیان» به معنای آمدن به آسانی است؛[۸]امّا اگر این کلمه به صورت «آتی» (آتا) و «إیتاء» بیاید، به معنای دادن و عطا کردن است، و «آتیته»، یعنی «أعطیته»؛[۹]مانند آیۀ شریفۀ «وَ آتَى الْمالَ عَلى‏ حُبِّه… وَ آتَى الزَّکاهَ».[۱۰]

۳ – بنابراین، دو کلمۀ «أعطی» و «آتی»، از جهت معنایی با هم مترادف اند، ولی «أتی» با «أعطی» و «إعطاء» تفاوت معنایی دارد.

 

 

منبع:اسلام کوئست


[۱]. بستانى، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدى عربی – فارسی، ص ۹۷، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.

[۲]. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن (المفردات فی غریب القرآن)، ص ۵۷۲، دار القلم، الدار الشامیه، بیروت، دمشق، چاپ اول، ۱۴۱۲ق؛ فیومى، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ج ۲، ص ۴۱۷، مؤسسه دار الهجره، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.

[۳]. قرشى بنایى، على اکبر، قاموس قرآن، ج ۵، ص ۱۷، دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق.

[۴]. توبه، ۲۹٫  

[۵]. ر.ک: حسینى همدانى، سید محمد حسین، انوار درخشان، ج ۷، ص ۵۱۵، کتابفروشى لطفى، تهران، چاپ اول، ۱۴۰۴ق؛ طبرسى، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، ج ۲، ص ۴۹، انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۷ش؛ قاموس قرآن، ج ۵، ص ۱۷٫

[۶]. ص، ۳۹٫

[۷]. کوثر، ۱٫

[۸]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱۴، ص ۱۳، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق؛ مفردات الفاظ القرآن، ص ۶۰٫

[۹]. طریحى، فخر الدین، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۱۸، کتابفروشى مرتضوى، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش؛ صاحب بن عباد، کافى الکفاه، اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغه، ج ۹، ص ۴۸۷، عالم الکتاب، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق؛ حمیرى، نشوان بن سعید، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، محقق و مصحح: العمرى، حسین بن عبد الله، الاریانى، مطهر بن على، یوسف محمد عبد الله، ج ۱، ص ۱۶۹،‌   دار الفکر المعاصر، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.

[۱۰]. بقره، ۱۷۷؛ قاموس قرآن، ج ۱، ص ۲۱٫