منظور از شفاعت عظمی چیست و مخصوص کدام‌یک از معصومان می‌باشد؟

پاسخ اجمالی

شفاعت عُظمی یا کبری؛ مقامی است بلند مرتبه و رفیع برای پیامبر گرامی اسلام(ص) که در روز قیامت فراگیر است و شامل همه انسان‌ها – بر اساس لیاقت – می‌شود.[۱]
بنابر برخى روایات و دیدگاه مفسّران قرآن؛[۲] شفاعت کبری همان مقام محمودی است که خداوند در قرآن کریم به پیامبرش وعده می‌دهد: «وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَهً لَکَ عَسى‏ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً».[۳]

در این مقام، پیامبر گرامی اسلام(ص) همه مردم را شفاعت می‌کند. در این مقام، پرچم حمد، به‌دست او برافراشته می‌شود و پیامبران و فرشتگان در زیر آن جمع می‌شوند. او اول شفاعت کننده و اول کسى است که شفاعت او به درگاه خدا قبول می‌شود.[۴] و شفاعت ائمه طاهرین(ع) در مرتبه بعد از شفاعت پیامبر خدا(ص) قرار دارد.[۵]

[۱]. پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص ۳۰۵، قم، زمزم هدایت، چاپ دوم، ۱۳۸۶ ش؛ نیز ر.ک: فیض کاشانی، ملا محسن، رسائل فیض کاشانى، ج۱، رساله ۱، ص ۸۴، تهران، مدرسه عالى شهید مطهرى‏، چاپ اول‏، ۱۳۸۷ ش‏؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‏۸، ص ۳۸ و ۴۲، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.

[۲]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القران، ج ۶، ص۶۷۱، تهران، انتشارات ناسر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش؛ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۳، ص۱۷۶، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج ۱۰، ص ۳۰۹ – ۳۱۰، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۴ش؛ مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، ج ‏۱۵، ص ۸۴، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌تا.

[۳]. «و پاسى از شب را براى عبادت و بندگى بیدار باش که این افزون [بر واجب‏] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه‏] به جایگاهى ستوده برانگیزد»؛ اسراء، ۷۹.

منع:اسلام کوئست

[۴]. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص۶۷۱.

[۵]. ر.ک: «شفاعت در قیامت»، سؤال ۴۴۰؛ «توسل و شفاعت از نگاه اهل سنت»، سؤال ۴۸۸۹.