آیه سقایه الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟

پاسخ اجمالی

آیه «سِقایَه الحاج» اشاره به این آیۀ شریفه است: «آیا سیراب کردن حجاج، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (عمل) کسى قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده، و در راه او جهاد کرده است؟! (این دو،) نزد خدا مساوى نیستند! و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمى ‏کند!».[۱]

پیش از اسلام منصب «سقایه الحاج»؛ یعنی سیراب کردن حُجاج خانۀ کعبه، در ردیف منصب کلید دارى خانه کعبه و از مهم ‏ترین مناصب محسوب مى ‏شد.[۲]

 

ضرورت و نیاز شدید حُجاج در ایام حج به آب، آن هم در آن سرزمین خشک و سوزان و کم آب که غالب ایام سال هوا گرم است، به این موضوع (سقایت حاج) اهمیت خاصى مى ‏داد، و کسى که سرپرست این مقام بود، از موقعیت ویژه ‏اى برخوردار مى ‏شد؛ چرا که خدمت او به حجاج یک خدمت حیاتى به ‏شمار مى‏ رفت.

 

همچنین کلید دارى و عمران و آبادى مسجدالحرام که مقدّس ‏ترین و بزرگ ‏ترین کانون مذهبى حتى در زمان جاهلیت محسوب مى‏ شد، احترام فوق العاده ‏اى براى شخص یا اشخاصى که متصدّى آن بودند، بر مى ‏انگیخت.[۳]

با این همه، خداوند متعال مى ‏فرماید ایمان به خدا و جهاد در راه او، از تمام این کارها برتر و بالاتر است![۴] در آیۀ بعد به عنوان تأکید و توضیح مى ‏فرماید: «کسانى که ایمان آوردند، و هجرت نمودند، و در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند، اینها در پیشگاه خداوند مقامى برتر و بزرگ ‏تر دارند».[۵]

 

 

منبع:اسلام کوئست


[۱]. «أَ جَعَلْتُمْ سِقایَهَ الْحاجِّ وَ عِمارَهَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ»؛ توبه، ۱۹٫

[۲]. مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۷، ص ۳۲۳، دار الکتب الإسلامیه، تهران، ۱۳۷۴ش.

[۳]. همان.

[۴]. همان.

[۵]. توبه، ۲۰٫