چرا سوره «الرحمن» را عروس قرآن می‌گویند؟

پاسخ اجمالی

پیامبر اسلام(ص) فرمود: «هر چیزی عروسی دارد و عروس قرآن سوره “الرحمن” است».[۱] امام کاظم(ع) نیز روایتی به همین مضمون از پدران بزرگوار خود نقل کرده است.[۲]
لازم به ذکر است که واژه «عروس» اگرچه در زبان فارسى فقط برای دختران به کار می‌رود، ولى در فرهنگ عرب هم به داماد و هم به عروس، البته تا زمانی که در مراسم عروسى حضور داشته باشند، «عروس» گفته می‌شود.[۳]  
در توضیح علت توصیف این سوره به عنوان عروس دیدگاه‌های مختلفی بیان شده است:
۱ – به این دلیل که مرد و زن در چنین مراسمى در بهترین و زیباترین حالات و کامل‌ترین احترام‌ها قرار دارند، به آنها عروس گفته می‌شود. از این‌رو؛ به این سوره نیز عروس قرآن گفته شده است؛ یعنی این سوره در بین دیگر سوره‌ها، زیباترین حالت دارد و از جایگاهی ویژه برخوردار است.[۴]
۲ – ظاهراً این نام‌گذاری بدان علت است که این سوره با ذکر نعمت‌هاى خداوند مزیّن شده؛ همان‌طور که عروس با انواع زیورها زینت داده می‌شود.[۵]
۳ – هر چند همه قرآن عروس است، ولی حقیقتاً، سوره الرحمن عروس قرآن است؛ زیرا این سوره در آهنگ کلامی از موسیقی زیبا و موزون در تعبیر برخوردار است و هماهنگی خیره‌کننده‌ای دارد؛ به حدی که انگار این آیات به صورت شعر نگاشته شده‌اند. این سوره چنان سرشار از رحمت و نعمت طرب است، که قاری آن دچار اشتیاقی همچون شور و شوق عروس می‌شود.[۶]
خلاصه این‌که، زیبایی‌های لفظی و معنایی این سوره، به عنوان دلیل نام‌گذاری این سوره به عروس قرآن، اعلام شده است.

منبع:اسلام کوئست

[۱]. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج ۶، ص ۱۴۰، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.

[۲]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۲۹۶، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.

[۳]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ۱، ص ۳۲۸، قم، هجرت، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱، ص ۱۳۵،‏ بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.

[۴]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۲، ص ۹۳، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

[۵]. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج‏۱۰، ص ۴۶، تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ش.

[۶]. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج ‏۲۸، ص ۱۰، قم، فرهنگ اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۶۵ش.