چرا خداوند متعال این‌قدر با بنی اسرائیل مدارا می‌کرد؟

پاسخ اجمالی

اساساً، یکی از سنت‌های الهی در ترغیب هرچه بیشتر مردم، به سوی هدایت و سعادت، مدارا، نرمش و ملاطفت با آنها است؛ چراکه مدارا و ملاطفت یکی از مؤثرترین ابزار جذب افراد است. خداوند به حضرت موسی و هارون سفارش می‌کند: «وقتی به سراغ فرعون می‌روید با او به نرمی و ملایمت سخن بگویید، شاید فرعون بترسد و یا هدایت شود».[۱] 

 از این رو، خدای متعال با تمام بندگان خود مدارا می‌کند. مدارا کردن در حقیقت همان عفو و گذشت نسبت به نافرمانی‌های بندگان است، و عفو و گذشت خداوند شامل تمامی بندگان و تمام امت‌ها شده و خواهد شد؛ لذا این اختصاص به امت‌های گذشته و یا قوم بنی اسرائیل ندارد. داستان بنی اسرائیل می‌تواند نمونه‌ای از مدارا و نرمش خداوند نسبت به مردم لجوج و سرسخت -در برابر دعوت الهی به سوی هدایت و رستگاری- باشد. و گرنه، خداوند با قوم نوح نیز به مدت ۹۵۰ سال مدارا کرد تا شاید به خود آیند و به پیامبرش ایمان آورند.

 

در عین حال شاید بنی اسرائیل به دلیل آن‌که از فرزندان پیامبران بودند و پیامبران بسیاری نیز از میان آنان برخاسته‌اند، این همه مورد ملاطفت خدا قرار گرفتند. به بیان دیگر، شاید برخورداری از نوعی امتیاز باشد. قرآن کریم در باره آنان می‌فرماید: «ما به بنى اسرائیل کتاب و علم داورى و نبوت عطا کردیم و از چیزهاى پاکیزه و خوش روزیشان کردیم. و بر جهانیان برتریشان دادیم».[۲]

 

البته شایان توجه است که این برتری به معنای تبعیض و بی‌عدالتی نیست؛ چراکه برخی از پیامبران نیز بر برخی دیگر برتری دارند: «بعضى از این پیامبران را بر بعضى دیگر برترى دادیم. خدا با بعضى سخن گفت و بعضى را درجاتى برتر داد…».[۳] و ساحس قدس الهی منزه از آن است که در حق بندگانش ظلم و بی‌عدالتی کند: «… وَ أَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبیدِ»؛[۴] و خداوند، به بندگان (خود)، ستم نمى‏کند.

 

منبع:اسلام کوئست


[۱]. طه، ۴۴، «فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیناً لَعَلَّهُ یتَذَکَّرُ أَوْ یخْشی».

[۲]. جاثیه، ۱۶، «وَ لَقَدْ آتَیْنا بَنی‏ إِسْرائیلَ الْکِتابَ وَ الْحُکْمَ وَ النُّبُوَّهَ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلَى الْعالَمینَ».

[۳]. بقره، ۲۵۳، «تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ…».

[۴]. آل عمران، ۱۸۲؛ انفال، ۵۱.